Iedereen boos over de loonkloof, maar wat is de oplossing?
Iedereen was boos deze week. Even los van hoe je het berekent, hoeveel het precies is (7,4% of 13%) en of ‘ie nou groeit of niet: er is sprake van een onverklaarbaar verschil tussen wat mannen en vrouwen betaald krijgen voor hetzelfde werk. De loonkloof. De toonhoogte nam toe en al snel werd er met vingers gewezen, op zoek naar een oorzaak. Inflatie, werkonderbreking, slecht kunnen onderhandelen of alle bazen zijn boeven en denken bij het zien van en vrouw: die ga ik 7,4% minder betalen. Zelfs experts vinden het lastig om een eenduidige antwoord te geven.
Het lijkt erop dat we te maken hebben met een systematisch probleem. Ik geloof niet dat je baas bij het zien van een vrouw denkt aan korting. Dus niet je baas, maar het systeem krijgt de schuld, klaar is kees. Niet helemaal. Je baas is namelijk verantwoordelijk voor dat systeem en kan dingen aanpassen. Eerlijke en gelijke uitkomsten is haar verantwoordelijkheid. En je raadt het al, ik heb een idee: het is tijd voor radicale transparantie.
Iedereen moet met de billen bloot. Figuurlijk dan. Er is sinds 2023 een wet ingegaan die bazen verplicht om transparant(er) te zijn over wat ze betalen. Wat je daar nu van ziet is dat er bij iedere vacature een salarisindicatie moet staan. Daar heeft je baas geen zin in, want die wil kunnen onderhandelen en het onderste uit de kan halen (en vrouwen wat minder betalen). Dus staat er dat je 2700 tot 4500 euro per maand gaat verdienen. Voelt erg PostNL: tussen 8.30 uur en 21.30 uur staan we voor je deur. Dat schiet niet op. De wetgeving gaat een stuk verder en is een stap in de goede richting. Het gaat je baas dwingen om in gesprek te gaan en uitleg te geven.
Je baas vindt het spannend om eerlijk te vertellen wat iedereen verdient omdat er onverklaarbare verschillen zijn of de uitleg ongemakkelijk is. Je baas wil zich liever niet tegen iedereen verantwoorden, omdat het soms hocus pocus is. Natte vingerwerk, wat niet is terug te brengen naar een steekhoudend argument. En juist die onverklaarbare verschillen moeten eruit. Door transparantie kunnen die worden bevraagd en gerepareerd. De grap is dat je baas soms niet eens doorheeft dat het oneerlijk is, totdat iemand er naar vraagt.
Eén grote uitdaging: iedereen heeft een bord voor de kop. Zelfs met een goede reden en fatsoenlijke uitleg (je presteert minder of deze persoon brengt heel veel geld binnen) gaan mensen het er niet mee eens zijn. Dat noemen we groeipijn. In mijn ogen is dit precies het gesprek wat je baas moet voeren en dwingt het haar om eindelijk echt te vertellen hoe het zit. ‘Ja, we zijn blij met je, maar je hebt nog een hoop te leren voordat je zo goed bent als Johan. Laten we praten over hoe je nog beter kunt worden en wat dat voor je salaris betekent’.
Lieve baas, regel dit even, dan kunnen we door.
Groetjes,
Roland
P.S. Ik heb nog een paar ideeën, maar de nieuwsbrief werd te lang 👇🏼
Absolute getallen bij verhogingen. 5% over 100 euro is ongeveer de helft van 5% over 200 euro. Geen hogere wiskunde, toch houden bazen krampachtig vast aan verhogingen geven met percentages. Zo worden de verschillen alleen maar groter, omdat collega’s die meer verdienen er harder op vooruit gaan. Daarom kun je beter met absolute bedragen rekenen of het combineren. Grootverdieners gaan dan zeuren dat de ene 100 euro de andere niet is. Dat jij je reet afveegt met een briefje van 5 is precies het probleem Johan.
Een loonkloof-taskforce. Klinkt cool en dat is het ook. Er zijn voor je baas genoeg argumenten om niet aan iedereen te vertellen wat iedereen verdient (want gezeik). Sommige collega’s worden daar zelfs zenuwachtig van. Dat zijn altijd de mensen die weten dat ze te veel verdienen voor al dat vergaderen, I see you 👀. Een alternatief is dat je baas een groepje mensen bij elkaar zet die zorgen dat er geen onverklaarbare verschillen zijn. Zij mogen je baas vragen stellen, correcties doen en regels bedenken die het eerlijk houden. Die ruggespraak is fijn voor je baas en goed voor het bedrijf. Zo is niet iedereen de hele dag bezig met wat Johan verdient. Arme Johan 🫶🏼.
De loonkloof kent meerdere dimensies. In de cijfers van het CBS zie je bijvoorbeeld een enorm loonverschil tussen iemand van 30 en iemand van 55. Dat komt omdat we ervaringsjaren als belangrijke factor meerekenen bij het bepalen van salaris. Je kunt je afvragen of dat eerlijk is voor jongere mensen die hetzelfde werk doen. Zo zijn er nog meer verschillen die misschien wel een verklaring hebben, maar dat betekent niet dat het eerlijk is.
Equal pay day komt eraan: 14 november 2023. De dag dat alle vrouwen mogen stoppen met werken omdat ze de rest van het jaar voor saus werken door de loonkloof. Een leuke dag om deze discussie op je werk te voeren. Geniet er van.