Ik had een 'déjà su' en zette mijn Audi op Marktplaats

Nee, geen déjà vu, wanneer je het gevoel hebt dat je iets al eerder heb mee gemaakt. Ik had een ‘déjà su’. Een term die ik net zelf heb bedacht voor het gevoel dat ik eindelijk iets begrijp wat ik al veel langer wist. Wat dit met mijn Audi te maken heeft vertel ik zo.

Waarom het kwartje later valt weet ik niet. Het lijkt me te overkomen. Of beter gezegd, te worden gegeven, als een mentaal cadeautje. Een doorbraak is een te groot woord, maar het voelt alsof je een moeilijke som oplost. Dat alle puzzelstukjes op hun plek vallen en je ineens het geheel ziet. Een heerlijk gevoel.

Zo denk ik - net als iedereen - na over ‘het goede leven’, om daar mijn keuzes op te baseren, de beste versie van mezelf te worden en te zorgen dat mijn leven zin en betekenis heeft. Achter iedere keuze ligt, al dan niet bewust, een overtuiging. En je kunt wat vinden van een breedbeeld-tv kopen op afbetaling, maar er is niks mis met de overtuiging dat Formule 1 kijken op groot scherm het leven een beetje leuker maakt. Ik irriteer me aan mensen die neerkijken op de keuzes van een ander. Je zou kunnen zeggen dat ik daar een beetje op neerkijk.

Achter de aankoop van m’n Audi A3 zat ook een (onbewuste) overtuiging of zelfs hoop. Het is mijn droomauto sinds ik mijn rijbewijs heb. Of eigenlijk daar ver voor, toen mijn vader me op zondagmiddag rijles gaf in zijn leaseauto. Jawel, een hele dikke Audi. Is het mijn droomauto omdat het een jeugdherinnering is? Of is het mijn beeld van succes? En wilde ik een A3 om aan mezelf en anderen te laten zien dat ik het had gemaakt? Je kunt je afvragen in hoeverre dat lukt met een tweedehands auto uit 2013.

De Audi had me 11.000 euro en een verroeste Suzuki Jimny gekost. Avond aan avond opende ik Marktplaats in de hoop de perfecte combinatie te vinden tussen kilometerstand, leeftijd, onderhoud, opties en prijs. Auto’s kopen is een van de leukste dingen die er is. Ik ging watertanden bij het idee dat zo’n prachtige bak hier een keer voor de deur zou staan. Maar waarom?

Als ik deze auto koop word ik gelukkiger. Dan is het leven net iets leuker. Een klassiek statussymbool, al weiger ik toe te geven dat dit een rol speelt. Maar met deze auto voel je dat je het hebt gemaakt. Ik wil niet materialistisch zijn, maar ten diepste had ik gehoopt dat mijn droomauto me iets zou brengen, wat het nooit kan geven. Want hoewel ik blij word van een automaat die snel optrekt, de zwarte velgen en antraciete lak, begint het me tegen te staan. Een krasje in de lak kan m’n dag verpesten. Ik word er in ieder geval niet nóg gelukkiger van. Misschien heel eventjes. En misschien was het dromen ervan wel leuker dan het hebben. Hé, een déjà su.

Want dit wist ik toch al? De Xenos hangt vol met tegeltjes die deze wijsheden en clichés proberen te vatten. Er zijn boeken volgeschreven over het goede leven. Podcasts worden gevuld met praten over zaken die echt waarde hebben. Ik herhaal de mantra’s zelf met regelmaat in mijn schrijven en spreken. Wat echt waarde heeft zijn relaties, je gezondheid, zorg voor je naasten, rust in je hoofd, dat soort kleffe dingen. Ik weet het dondersgoed. Er zat een gat tussen wie ik wil zijn en mijn handelen. Ik wil geen Audi-persoon zijn, die iedere zondag zijn stuk blik staat te wassen en zich zorgen maakt over olieverbruik.

Dus hebben we een Renault Kangoo gekocht. De droomauto van Alieke mag ik wel zeggen. Door een Audi-bril bekeken is dit de lelijkste auto ooit. Maar door de Audi in te ruilen voor de Kangoo, doe ik iets met mijn déjà su en kom ik iets dichterbij mijn beeld van het goede leven. Iets dichterbij een versie van mezelf die ik ambieer. Status ontlenen aan een Kangoo is lastig en deze auto leen ik met alle liefde uit. Het lukt me iets beter om waarde te hechten aan de juiste dingen en me geen zorgen te maken over een krasje in de lak. En ik zou willen dat dit me zou lukken mét Audi voor de deur, maar misschien komt dat nog. Dan koop ik wel meteen een dikke Q5. Daar ga ik maar weer over dromen.

Je kunt alles weten, maar er nog steeds geen reet van begrijpen. Soms moeten we ergens wat langer op kauwen. Al die kennis krijgt pas diepte en betekenis als je het doorleeft. De truc is om er vervolgens naar te handelen, zodat we iets dichterbij het goede (werkende) leven komen.

Groetjes,

Roland

P.S. Meest recent las ik Intentioneel Leven van Ernst-Jan over dit onderwerp. Ik vloog er knikkend doorheen. ‘Yes, natuurlijk, duh’. Ik snapte wat er stond, kon het zelfs reproduceren, maar of ik het echt begreep? Die paradox staat centraal in zijn boek: hoe komt het dat we allang weten wat ons gelukkig maakt, maar het moeilijk is daarnaar te leven.