Wat we kunnen leren van grensoverschrijdend gedrag bij de NPO

Deze editie gaat over gedrag wat niet oké is en wat we daar aan kunnen doen. Als je daar geen zin in hebt zou ik 'm lekker overslaan 😘

De titel Niets gezien, niets gehoord en niets gedaan vat het rapport treffend samen. De ondertitel maakt het af: De zoekgemaakte verantwoordelijkheid. Naar aanleiding van de meldingen van misstanden bij de NPO, is er een commissie aangesteld die onderzoek heeft gedaan naar de situatie. Het rapport legt bloot hoe het zo ver kon komen en legt de vinger op de zere plek: een totaal gebrek aan leiderschap. Het is een must read voor iedere baas, want we moeten hiervan leren. ‘Rolo, dat gebeurt bij ons niet’. Dat dachten ze bij de NOS Sport redactie vast ook.

Het rapport begint met wat grensoverschrijdend gedrag is. Voor een oplossing is het belangrijk dat we weten waar we over praten. Dit overzicht helpt daar bij.

Treffender zijn de voorbeelden die in dit rapport staan. Gedrag ‘zoals werk van medewerkers voor hun neus in de prullenbak gooien’ en opmerkingen als ‘Je hebt dit alleen voor elkaar gekregen omdat je een aantrekkelijk wijf bent’. Vooral de overdaad aan voorbeelden van grensoverschrijdend gedrag richting vrouwen is misselijkmakend. Mannen, kom op. De gevolgen van deze misstanden zijn enorm en de schaal is niet te onderschatten. Drie op de vier respondenten gaf aan getuige of doelwit te zijn geweest.

Nu is het makkelijk om met de vinger te wijzen en ‘oooh’ te roepen bij het lezen van dit rapport. Ik gok dat de NPO weet dat er werk aan de winkel is. Het rapport is in mijn ogen een oproep voor ons allemaal. Ik haal er twee universele lessen uit.

Het gaat mis in het grijze gebied. Zodra niet duidelijk is wat wel en niet oké is, gaat het mis. De norm vervaagt en daar maken mensen misbruik van. Of een grapje net wel of niet kan is afhankelijk van de context. Je gaat ervan uit dat iedereen gevoelsmatig weet waar de grens ligt, maar de ene hand op de schouder is de andere niet. Daarom moet je dit heel expliciet maken, zodat er geen misverstand over kan bestaan. Het verweer van collega’s die over de grens gaan is vaak dat ‘ze het niet zo hadden bedoelt’. Oftewel: jij interpreteert het verkeerd, waar doe je moeilijk over. Het grijze gebied moet zo klein mogelijk zijn zodat je mensen kunt aanspreken op gedrag. Een gedragscode kan daarbij helpen.

Het komt aan op sterk leiderschap. Als het lekt, komt het van boven. Ervaringen zijn niet gezien, niet gehoord en dus werd er niets gedaan. Er is weggekeken. Iemand met macht en mandaat moet het goede voorbeeld geven, de toon zetten, mensen aanspreken op gedrag, meldingen serieus nemen, patronen herkennen en consequenties verbinden aan grensoverschrijdend gedrag. Te vaak wordt iets afgedaan als incident, kan gebeuren, niet zo zeuren en door. Als de baas niet optreedt, halen anderen de schouders op. Blijkbaar is dit normaal.

Met een baas die optreedt en duidelijkheid over het grijze gebied, ontstaat er een gezonde situatie waarin iedereen de cultuur kan bewaken. Dan bepaal je samen de norm, waardoor je werk een leuke en veilige plek is en blijft. En dan ontstaat er vanzelf weer ruimte voor een grapje waar iedereen om kan lachen.

Groetjes,

Roland

In het nieuws 🗞️

• Stagiaires worden gebruikt als goedkope krachten en daar komt een nieuw meldpunt voor. Het doel van een stage is leren en daar moet de plek op zijn ingericht. Een fatsoenlijke onboarding, een mentor, leuke en leerzame taken, het is allemaal niet zo moeilijk. En natuurlijk mag een stagiair dan meedraaien en werk leveren. Teveel bedrijven gebruiken stages om goedkope krachten te vinden. Betaal mensen gewoon voor het werk wat ze doen.

• Jessica Zwaan heeft een Open Source Employee Handbook gemaakt. De opbrengsten gaan naar een goed doel (Radical Recruit). Zoals je weet ben ik nogal fan van templates en ik denk dat dit een prima startpunt is voor veel start-ups. Mijn templates vind je hier.