Ouderschap is uitdagend voor carrièretijgers. Mijn hele werkweek kan verpest worden door een kind met snotneus. Probeer maar eens helder na te denken of goed te schrijven met twee uur slaap. Kun je carrière maken en ambitieus zijn als ouder? Moet je dat willen?
De klassieke rolverdeling
Moeders krijgen vaker de vraag hoe ze ouderschap combineren met een ambitieuze baan. De klassieke rolverdeling is voor velen nog maar een generatie geleden. De vrouw blijft thuis en de man verdient de kost. Het was tot voor kort normaal dat een vrouw stopte met werken na het trouwen. De laatste jaren vinden we een andere rolverdeling een beter idee.
Je bedenkt samen wat werkt, in plaats van dat een dominee, werkgever of maatschappij dat voor je bepaalt. Ik ken mensen die geboren opvoeders lijken en genieten van elke luier en fles. Ik ken mensen die zo snel mogelijk weer aan het werk gaan. Het klassieke rolpatroon doorbreken gaat niet over goed of slecht, het gaat over keuzevrijheid.
Hoe je die vrijheid benut is aan jou. Laten we er voor het gemak vanuit gaan dat iedereen het beste voor heeft met hun kids. Wild idee, I know. Leg elkaar geen nieuwe rolverdeling op, waarbij je moet werken of juist niet, daar zijn we juist net vanaf.
Recente ontwikkelingen
Hoe het gesprek over deze rolverdeling vordert zie je aan de wet- en regelgeving. Pas in 2001 kregen vaders twee dagen betaald verlof bij de geboorte van een kind. In 2019 werden dat vijf dagen, met nog eens vijf weken ouderschapsverlof voor 70% van je salaris. Pas in 2022 kwam Nederland in lijn met de norm in Europa, toen vaders 9 weken ouderschapsverlof op mochten nemen tegen 70% van hun salaris. Dat is nog maar drie jaar geleden.
De vrijheid om te kiezen wat goed is voor jou en je gezin is vrij nieuw. Dat roept allerlei vragen op. Hoe verdeel je de tijd en taken eerlijk? Wat betekent dat voor je werk? Wat is hierin goed voor moeders, die al het zware werk doen?
Zo combineer ik ouderschap met ambitie
Ik wil nog een boek schrijven, een podcast beginnen en m’n bedrijfje groeit als kool. Maar ik wil ook de beste vader, man, broer en vriend zijn. Dat gaat niet vanzelf. Dit is hoe ik dat probeer te combineren.
Prioriteren. Ik ben overal vervangbaar, behalve thuis. Dat moet ik mezelf af en toe vertellen. Daarnaast moet helder zijn waar ik het verschil maak in m’n werk. Als ik vandaag één ding kan doen, wat moet dat zijn? Hoofd- en bijzaken scheiden was nog nooit zo belangrijk.
Doseren. Mijn tijd en energie zijn niet langer eindeloos. En waar ik vroeger domweg harder of meer werkte als het niet af was, is dat niet langer de formule. Ik neem vaker gas terug en smijt minder met mijn krachten. Zo hou ik genoeg over om overal op m’n best te zijn.
Normen negeren. Fuck je ochtendroutine en zelfgemaakte maaltijden met zoete aardappel en linzen. Bij ons zit er havermout aan de muur, is een potje een prima maaltijd en kijken we midden in de nacht Nijntje. Het leven is rommelig en verre van aangeharkt. Ik negeer zo veel mogelijk wat anderen vinden en doe wat ik denk dat goed is voor mijn gezin.
Succes opnieuw definiëren. Wat is ‘carrière maken’? Hoe ziet dat er uit in deze levensfase? Welke doelen streef ik na? Is dat haalbaar en realistisch? En is dat wat ik echt wil of is dat een verknipt plaatje dat m’n ego streelt? Hiermee zeg ik niet dat je minder ambitieus moet zijn. De lat mag hoog, maar ik ben pragmatisch. Ik stel mijn doelen bij en neem mijn ambitie als ouder daarin mee.
Herken je dit? Heb jij nog tips?
Groetjes,
Roland
P.S.
Scandinavië loopt al jaren voorop qua wet- en regelgeving. Zowel in de hoeveelheid dagen, compensatie voor ouders en specifieke regelingen voor vaders. Vaak zie je dat ouders dagen per kind krijgen, die je naar eigen inzicht in mag delen. Zo krijg je in Zweden 390 dagen tegen 80% van je loon, waarvan dan 90 dagen minimaal per ouder moeten worden opgenomen. Wanneer je ze niet opneemt, vervallen de dagen, wat voor een financiële prikkel zorgt. Er is ook sociale druk, omdat het de norm is. ‘Natuurlijk gaat papa er drie maanden tussenuit.’
Dat die betrokkenheid van vaders een goed idee is, zien we aan meerdere studies. De relatie tussen vader en kind is beter, loonkloof is kleiner en over het algemeen scoren ouders hoger qua gezondheid (minder vaak ziek) en geluk.
In Nederland krijgen mensen gemiddeld 1,43 kind (via NTR Wetenschap). Dat is te weinig om de populatie op peil te houden (dan heb je 2,1 kind nodig). Er sterven meer mensen dan er worden geboren. Dat zet de economie en vooral pensioenen onder druk. Minder baby’s = minder werknemers = minder pensioen. Wetenschappers vinden minder baby’s niet erg, kijkend naar de overvolle wereldbol, die steeds warmer wordt. De pensioenleeftijd zal omhoog blijven gaan. Nog meer reden om te zorgen voor een leuk werkend leven.
In het nieuws 🗞️
Ik was te gast bij de podcast ‘Werken aan groei’ van Indeed. Dat werd een leuk gesprek over micromanagen. Een valkuil voor veel leidinggevenden. Hoe je het herkent en voorkomt bespreken we uitgebreid in deze aflevering. En ik vertel over mijn eigen fuck-ups als manager.
Mei Social Vrij is in volle gang. Ik vermijd LinkedIn, Insta, TikTok zoveel mogelijk en dat bevalt me prima. Vooral ‘s avonds merk ik meer rust in de kop. Als m’n serie even saai wordt, grijp ik niet meer naar m’n telefoon. Ook voor het slapen heb ik geen scroll-sessie, wat me rustiger maakt.
De lonen stijgen minder hard, schrijft de NOS. De inflatie vlakt af en steeds meer bedrijven zitten in zwaar weer. De werkgeversvereniging hoopt daarom op begrip van de vakbonden, die voor je onderhandelen als je onder een CAO valt. Dit bericht is slim voorsorteren. Doe vooral je huiswerk voor je eigen situatie en zorg dat je verdient wat je waard bent.
“Ik ben overal vervangbaar, behalve thuis.” Als aanstaand vader wil ik deze op een tegeltje 👌
Elke extra verantwoordelijkheid buiten je werk hakt automatisch in op de focus en snelheid waarmee je aan je carrière kunt bouwen.
Mijn vrouw en ik werden op ons 21e voor het eerst ouders. Nu, twintig jaar later, komt er ruimte om ons werkritme op te schroeven. In de tussenliggende jaren lagen onze prioriteiten anders. Mijn vrouw koos er bewust voor de betaalde baan te parkeren; ik werkte vanuit huis, wat de balans een tikkie gelijk trok. (Ik was namelijk lijfelijk aanwezig, dat telt toch? 😅)
Wie volle bak kiest voor vriendschap, partner of gezin investeert tijd en energie die ook in het vak gestoken had kunnen worden. Theoretisch word je daardoor minder goed dan je anders misschien had kunnen zijn. Maar dat is de deal, toch?
Uiteindelijk kies je altijd. De kunst is te bepalen waar je later géén spijt van wilt hebben.